Al zo'n veertig jaar sleep ik een tamelijk onaanzienlijk boekje met mij mee van adres naar adres. Het ziet er wat kapot gelezen uit en kennelijk heb ik er een keer een koffiemok opgezet. Dat neemt niet weg dat dit boekje waardevol voor mij is.
Het werkje bevat een rede die in 1854 door opperhoofd Seattle van de Dwamish-stam werd uitgesproken voor het Amerikaanse Congres. De Amerikanen wilden het land van de stam kopen. Seattle verzette zich daartegen. Het is, dankzij de notulist van het Congres, één van de weinige geschreven overblijfselen van de Indiaanse visie op het beheer van de aarde. Dat is waar de rede over gaat. Het bijzondere aan die rede is dat Seattle blijk geeft van een enorme visionaire kracht.
De man leefde in een tijd zonder tv, radio, smartphone, internet, auto en zijn leefgebied zal ten hoogste vijftig vierkante kilometer zijn geweest. Toch presteert hij het in zijn rede een toekomstbeeld te schetsen dat verbijsterend klopt met de tijd waarin wij leven.
'Hoe kun je de lucht, de warmte van het land kopen of verkopen? Dat is voor ons moeilijk te bedenken. Als wij de prikkeling van de lucht en het kabbelen van het water niet kunnen bezitten, hoe kunt u het dan van ons kopen (...)?'
Seattle ziet de enorme exploitatiedrang van de witte mens en vreest voor het voortbestaan van waar alle mensen juist van moeten leven. 'Wat gebeurt met de aarde, gebeurt met de kinderen van de aarde (...).' In een schitterend betoog stelt hij die exploitatiedrang aan de kaak: 'Kunt u de buffel terugkopen als de laatste al gedood is (...)?' Seattle ziet alleen de witte mens omdat de rest van de wereld voor hem onbekend is en geeft die witte mens de schuld van de teloorgang. Dat doet hij op indringende- maar ook uitzonderlijk vriendelijke manier. De wereld die hij schetst is er één van (mijn woorden) olieverslaving, plastic soep, milieuverontreiniging, verwoestijning, voedselschaarste, noem maar op. 'Waar is het struikgewas? Verdwenen! Waar is de adelaar? Verdwenen (...)!
Gelukkig is zijn rede in vele talen vertaald. Op Hebban staat één van die vertalingen. Ik heb de link toegevoegd. Van mijn ouders leerde ik dat je naar oudere mensen altijd moet luisteren. Ik heb dat soms wel, maar meestal niet gedaan. Ik denk dat het nu, na zo'n tweehonderd jaar goed is naar Seattle te luisteren. Hij was een uitzonderlijk wijs man.
'Maar wij zijn slechts primitieven en de blanke man, nu nog menend dat hij sterk is, denkt dat hij een god is die de hele aarde bezit. Hoe kan een mens zijn moeder bezitten(...)?'
https://www.hebban.nl/boeken/hoe-kun-je-de-lucht-bezitten
Reactie schrijven